Korzyści z zastosowania technologii mobilnych w ochronie zdrowia i biotechnologii

Istnieje wiele sposobów na zastosowanie technologii mobilnych w opiece zdrowotnej i branży biotechnologicznej zarówno w celu poprawy zdrowia i wyników samych pacjentów, jak i usprawnienia w pracy pracowników ochrony zdrowia.

Obecność technologii mobilnych w opiece zdrowotnej stała się w ostatnich latach coraz bardziej wyraźna i powszechna. Aplikacje z kategorii mobilnej ochrony zdrowia (z ang. mHealth) zrewolucjonizowały standardy medyczne i farmaceutyczne w wielu aspektach. Podmioty świadczące obecnie usługi z zakresu opieki medycznej osiągają dzięki nim coraz lepsze wyniki w różnych obszarach — od monitorowania stanu zdrowia, ogólnego samopoczucia, czy parametrów kardiologicznych, po zarządzanie wagą, chorobami i przeprowadzanie analiz. A to z kolei wyraźnie przyczynia się do ogólnego wzrostu wartości i wielkości rynku cyfrowej opieki zdrowotnej. W najnowszych szacunkach wartość tego rynku wyceniono na 211 miliardów dolarów w 2022 r. i przewiduje się, że do 2030 r. wartość ta wzrośnie nawet do 780,05 miliardów dolarów. Warto zauważyć, że kategoria mobilnej ochrony zdrowia jest drugim co do wielkości segmentem po telemedycynie, co przedstawiono na rysunku 1.Rysunek 1. Globalny rynek cyfrowej opieki zdrowotnej

Podczas gdy mobilna ochrona zdrowia obejmowała na początku głównie rejestrowanie danych pacjentów w systemach online, obecnie coraz częściej wykorzystuje się w tym obszarze analitykę danych, medyczny IoT i funkcje bazujące na uczeniu maszynowym. Zmiany te oznaczają daleko idące konsekwencje dla podmiotów działających w sektorach opieki zdrowotnej i biotechnologii, ale także dla samych pacjentów. Technologia w obecnym kształcie daje możliwość przejścia od opieki reaktywnej do opieki profilaktycznej i medycyny prewencyjnej. Podmioty medyczne są dzięki temu w stanie świadczyć niezwykle spersonalizowane usługi. Co więcej, oznacza to także coraz lepszą dostępność opieki medycznej, szczególnie w społecznościach o słabo rozwiniętej infrastrukturze.

Krótki przegląd korzyści wynikających z zastosowania technologii mobilnych w opiece zdrowotnej

Badania wielokrotnie wykazały, że technologie mobilne w opiece zdrowotnej poprawiają jakość opieki i zmniejszają koszty leczenia ponoszone przez podmioty, które świadczą tę opiekę. Dostępność aplikacji mobilnych sprawia, że znikają bariery logistyczne, co daje z kolei możliwość innowacyjnym podmiotom z branży opieki zdrowotnej i biotechnologii oferować pacjentom cały szereg różnorodnych usług — niezależnie od miejsca zamieszkania czy dostępu do infrastruktury opieki zdrowotnej.Z perspektywy firm medycznych i lekarzy, platformy cyfrowe stanowią świetne narzędzia do pracy z pacjentami. Ich zastosowanie przekłada się na wyraźnie wyższy poziom przestrzegania zaleceń lekarskich przez pacjentów. Zautomatyzowane funkcje przypominania o konieczności wykupienia recept czy uzupełnieniu zapasu leków oraz liczne treści edukacyjne dostępne w tego typu rozwiązaniach motywują pacjentów do przestrzegania zaleceń i prowadzenia zdrowszego stylu życia. Co więcej, dane pacjentów można rejestrować i przeglądać w niezwykle łatwy, wygodny sposób, co przekłada się na lepszy, bardziej kompleksowy monitoring stanu pacjentów w czasie między wizytami.Rysunek 2. Przestrzeganie zaleceń terapeutycznych w grupach korzystających z monitoringu mobilnego (eksperymentalnego) i konwencjonalnego (kontrolnego)

Najnowsze cyfrowe aplikacje zdrowotne, które w coraz większym stopniu korzystają z danych z urządzeń noszonych i wykorzystują algorytmy uczenia maszynowego do analizy trendów i wzorców, znacznie upraszczają monitoring pacjentów. Wykrywają odchylenia od pożądanego stanu zdrowia pacjenta nawet szybciej niż lekarz i natychmiast powiadamiają o tego typu sytuacjach lekarza bądź inny podmiot, z którego opieki dany pacjent korzysta, co przekłada się na szybsze interwencje i lepsze wyniki.

W przypadku osób, które przyjmują wiele leków w różnych dawkach jednocześnie (i często mają trudności z zapamiętaniem nazw każdego leku), aplikacje mHealth mogą działać jako elektroniczne dzienniki dostępne do wglądu pracowników ochrony zdrowia. Dzięki dostępowi do informacji o wcześniej zrealizowanych (lub niezrealizowanych) receptach, a także pełnej historii uzupełnień zapasu przepisanych leków, odbioru leków i zmian w ich dawkowaniu, lekarze mogą uniknąć przepisywania leków, które mogą wchodzić w negatywne interakcje z innymi lekami lub powodować reakcję alergiczną u danego pacjenta.

To jednak nie jedyne korzyści wynikające z zastosowania technologii mobilnych w ochronie zdrowia. W aplikacjach można prowadzić też rejestr placówek odwiedzonych przez pacjenta, zabiegów, którym był poddany i danych poprzednich lekarzy. Dzięki temu opiekę można sprawować i kontynuować bez problemu w różnych środowiskach, a dodatkową korzyścią jest lepsza współpraca między poszczególnymi dostawcami usług z zakresu opieki medycznej.

Zalety mobilnych rozwiązań farmaceutycznych z perspektywy firm i instytucji

Jedną z głównych zalet posiadania aplikacji mobilnej z punktu widzenia firm biotechnologicznych jest to, że aplikacje te mogą istotnie zwiększyć zasięg działania danej firmy. A jeśli aplikacja oferowana jest jako dodatkowa usługa, może ona pomóc pacjentom lepiej stosować się do zaleceń, usprawniać monitoring stanu zdrowia, itp., przyczyniając się w ten sposób do poprawy wyników. Wszystko to może pomóc firmie we wzmocnieniu pozycji na rynku i budowaniu pozytywnego wizerunku wśród pacjentów i pracowników ochrony zdrowia. To z kolei oznacza lepsze możliwości wyróżnienia się na tle konkurencji oraz większą lojalność klientów.

Mobilne aplikacje medyczne dają lekarzom możliwość lepszego nadzoru i ściślejszej kontroli swoich pacjentów, ale mogą z nich korzystać także firmy biotechnologiczne, aby zbierać dane na temat tego, w jaki sposób stosowane są ich leki oraz opinie o ich produktach z perspektywy zarówno lekarzy, jak i pacjentów. Informacje tego typu są bardzo cenne, bo mogą pomóc firmom stale ulepszać oferowane leki i opracowywać coraz skuteczniejsze strategie marketingowe.

Szczególną uwagę należy również zwrócić na to, w jaki sposób aplikacje mobilne są stosowane w badaniach farmaceutycznych. Chociaż tradycyjne badania kliniczne pozostają wciąż głównym źródłem wiedzy klinicznej (a zatem nadal stanowią główną siłę napędową rozwoju opieki zdrowotnej), to ich realizacja zwykle trwa latami (rysunek 3). Poza tym istnieją też pewne specyficzne wyzwania związane z badaniami prowadzonymi przez zespoły ludzkie. Poza tym istnieją specyficzne wyzwania związane z badaniami klinicznymi, w tym częsta niezdolność badaczy do rekrutowania wystarczającej liczby zróżnicowanych kohort w odpowiednim czasie i monitorowania codziennych wahań nasilenia badanej choroby u pacjentów. Zmiany te bywają często niezauważone podczas ocen okresowych. Aplikacje mobilne mogą pomóc firmom biotechnologicznym szybciej gromadzić rzetelne dowody i zebrać więcej danych na temat krótko- i długoterminowych skutków działania ich leków. Ponadto firmy zyskują możliwość obserwowania różnych trajektorii danej choroby w różnych grupach pacjentów — i to za cenę stanowiącą raptem ułamek kosztu realizacji badania w formie tradycyjnej.

W Stanach Zjednoczonych i innych krajach świata przeprowadzono już wiele zakrojonych na szeroką skalę badań klinicznych z wykorzystaniem technologii mobilnych. Badania te objęły ogromną populację, co nie jest zaskoczeniem, ponieważ uczestnicy mogli zgłaszać się do nich i wyrażać zgodę na udział bez konieczności stawiania się w laboratorium.

Kolejną istotną zaletą mobilnych aplikacji dla branży farmaceutycznej są lepsze możliwości w zakresie monitorowania z perspektywy badaczy. Aplikacje mogą lepiej zbadać codzienne doświadczenia pacjentów związane z chorobą, bardziej szczegółowo i zgromadzić w 100% obiektywne dane, na co ciężko liczyć, gdy badacze proszą pacjentów, by przypomnieli sobie, jak w ramach prowadzonego badania czuli się kilka dni, tygodni czy miesięcy wcześniej.

Aplikacje mobilne dla branży farmaceutycznej w praktyce

Chociaż korzyści wynikające z posiadania mobilnej aplikacji medycznej w ofercie są wielorakie, jej popularność i skuteczność będą zależeć od funkcji, jakie oferuje użytkownikom. Aplikacja powinna nie tylko być wygodna i intuicyjna w użyciu, ale także praktyczna z punktu widzenia użytkownika.

Poniżej kilka przykładów popularnych aplikacji medycznych i biotechnologicznych, które mogą stanowić cenne źródło inspiracji przy podejmowaniu decyzji o wejściu na rynek. Niektóre z nich są bardziej skierowane do lekarzy, inne do klientów końcowych, a jeszcze inne plasują się pomiędzy nimi. Ostatecznie wszystkie tego typu aplikacje mogą pomóc organizacjom budować i promować swoje marki, a także zdobywać i zwiększać lojalność klientów.

Aplikacje medyczne ogólnego przeznaczenia

Tego typu aplikacje farmaceutyczne stanowią zazwyczaj wiarygodne źródło danych medycznych, które obejmują m.in. spisy diagnoz, objawy różnych chorób, odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania medyczne, dostępne porównania leków i inne informacje związane z leczeniem.

Są one wygodnymi narzędziami, wspomagającymi lekarzy w procesie podejmowania decyzji terapeutycznych. Dzięki tego typu rozwiązaniom lekarze są na bieżąco z właściwościami najnowszych leków spośród dostępnych na rynku oraz mają źródło informacji o zarządzaniu chorobami pacjentów.

Aplikacje do zarządzania lekami

Aplikacje te upraszczają proces zarządzania lekami, zwalniając pacjentów z konieczności stania w kolejkach w aptekach, sortowania tabletek w domu i wielokrotnego uzupełniania recept. Mogą również pomóc pacjentom łatwiej zastosować się do zmian wprowadzonych w dotychczasowym sposobie leczenia, a także usprawnić komunikację między pacjentami a firmami ubezpieczeniowymi, gdy w grę wchodzi zakup konkretnych leków. Kwestie te mają kluczowe znaczenie, zwłaszcza z perspektywy osób starszych i pacjentów przyjmujących wiele leków jednocześnie. Stąd też firmy, które będą w stanie zaproponować klientom aplikacje do zarządzania lekami, które oferują przyjazny użytkownikowi interfejs, funkcję automatycznego składania zamówień, uproszczony mechanizm zarządzaniem dopłatami i sprawny system ostrzeżeń o efektach interakcji różnych leków mogą liczyć na rozpoznawalność marki i lojalność klientów.

Aby przyciągnąć i zatrzymać uwagę użytkowników — zarówno wśród pacjentów, jak i lekarzy — aplikacja musi być w stanie zoptymalizować złożony proces zamawiania wielu leków i zarządzania nimi. Zaawansowane funkcje, takie jak np. automatyczne sprawdzanie wcześniejszych zaleceń, mogą stanowić wartość dodaną i wyróżnić firmę oferującą daną aplikację na tle konkurencji. Ogólnie rzecz biorąc, narzędzia do zarządzania lekami dają pacjentom lepszą kontrolę nad przebiegiem leczenia i pomagają im unikać problemów związanych np. z niewłaściwym doborem czy dawkowaniem leków.

Aplikacje medyczne dla profesjonalistów

Chociaż aplikacje tego typu mogą nieco przypominać aplikacje o zastosowaniu ogólnym, które już tu omówiliśmy, oferują one użytkownikowi znacznie bardziej wyspecjalizowane funkcje. Zostały one zaprojektowane jako rozwiązania mające wspomagać farmaceutów, a także pielęgniarki, lekarzy, ratowników medycznych i innych pracowników ochrony zdrowia w ich codziennej pracy, zwłaszcza podczas dłuższych zmian.

Zazwyczaj zawierają często aktualizowaną bibliotekę monografii leków, gdzie można łatwo i szybko znaleźć identyfikatory leków oraz informacje o ich prawidłowym dawkowaniu, skutkach ubocznych, interakcjach itp. Równie istotną funkcją, z której codziennie korzystają pracownicy służby zdrowia, jest tzw. kalkulator kliniczny.

Narzędzia te dają lekarzom możliwość m.in. dobrania prawidłowej dawki danego leku dla pacjenta z chorobą nerek (zarówno dla dzieci, jak i dorosłych), określenia idealnej dawki paracetamolu, dostosowanej do masy ciała danej osoby (z wykorzystaniem nomogramu Rumacka-Matthew), ustalenia właściwego stężenia płynów infuzyjnych w terapii płynowej (z zastosowaniem kalkulatora osmolalności osocza) i nie tylko. Pomagają one świadczyć opiekę z najwyższą precyzją nawet w wyjątkowo skomplikowanych lub nagłych sytuacjach.

Inną ważną funkcją jest timer, który dba o to, by leki były podawane we właściwych odstępach czasu. Do dyspozycji jest tu również baza danych opracowana z myślą o nagłych wypadkach, która obejmuje m.in.:

• Dane na potrzeby interwencji w drogach oddechowych, takie jak ustawienia respiratora, głębokość i rozmiary rurki dotchawiczej, właściwe leki uspokajające, itp.
• Informacje i uwagi dotyczące dawkowania leków przeciwdrgawkowych.
• Prawidłowe stężenia dekstrozy dla określonej masy ciała i danego wieku, które pomagają lekarzom lepiej obsługiwać przypadki hipoglikemii.
• Dane dotyczące leków reanimacyjnych, informacje z zakresu wykonywania defibrylacji z uwzględnieniem wagi pacjenta, jak i inne informacje z obszaru przywracania pracy serca.

Dzięki takim aplikacjom wszystkie dane i informacje, których może potrzebować lekarz, są zawsze na wyciągnięcie ręki. Oznacza to przede wszystkim brak konieczności wykonywania czasochłonnych obliczeń — aplikacja jest w stanie szybko obliczyć wszystkie odpowiednie dawki i przedstawić właściwe sugestie i rekomendacje.

Niezależnie od tego, czy jest to jedna zaawansowana mobilna aplikacja medyczna o szerokim zakresie funkcji, czy też pakiet różnych narzędzi, mechanizm działania tego typu rozwiązań może znacząco zredukować ryzyko błędu medycznego i umożliwić pracownikom ochrony zdrowia świadczenie lepszej opieki. Platforma tego typu pozwala zatem firmom farmaceutycznym stać się wiarygodnymi, kompetentnymi i pomocnymi dostawcami narzędzi, leków i usług w branży medycznej, zdobyć zaufanie pracowników ochrony zdrowia i oczywiście zyskać nowe źródła przychodów.

Istotne kwestie dotyczące wykorzystania technologii mobilnych w opiece zdrowotnej

Niezależnie od charakteru konkretnej aplikacji i od profilu działalności podmiotu z sektora opieki zdrowotnej, warto mieć na uwadze pewne ogólne aspekty, które mogą uczynić opracowywane rozwiązanie bardziej funkcjonalnym.

Każda aplikacja farmaceutyczna lub z kategorii zdrowia mobilnego musi dawać użytkownikowi możliwość realizacji swoich potrzeb w zakresie opieki zdrowotnej w domenie cyfrowej, co powinno przekładać się nie tylko na lepsze samopoczucie i wyniki, ale i na bardziej spersonalizowane doświadczenie. Jeśli te dwa aspekty zostaną uwzględnione na etapie projektowania aplikacji, istnieją duże szanse, że rozwiązanie stanie się bardzo popularne wśród użytkowników i wyróżni się na tle konkurencji.

Dobrze zaprojektowana aplikacja powinna być przyjazna użytkownikowi, czyli oferować intuicyjny interfejs — na wzór najpopularniejszych aplikacji spotykanych w bankowości mobilnej, w sektorze turystycznym, czy w e-commerce. Co więcej, niezwykle istotna jest też kwestia bezpieczeństwa. Główny nacisk należy położyć na zabezpieczenie aplikacji przed cyberzagrożeniami, co z kolei nie powinno wpływać na jej zdolność sprawnej obsługi poufnych informacji zdrowotnych.

Jeśli chodzi o bardziej zaawansowane kwestie, tworzenie dobrych aplikacji mHealth wymaga dogłębnych analiz wstępnych, co obejmuje choćby przeprowadzenie rzetelnych badań demograficznych. Mowa tu o badaniach prowadzonych wśród potencjalnych grup użytkowników z uwzględnieniem ich wieku, płci, dochodów i innych danych demograficznych. Dane te mogą pomóc nam wyciągnąć właściwe wnioski na temat preferencji technologicznych potencjalnych użytkowników naszej aplikacji, a co za tym idzie — pomóc nam opracować rozwiązanie, które stanie się odpowiedzią na konkretne potrzeby. Aplikacje mHealth powinny być projektowane z myślą o dostępności za pośrednictwem różnych kanałów i platform komunikacyjnych. Im lepsza dostępność, tym większe szanse na sukces.

Kolejnym ważnym czynnikiem jest analiza stanu lokalnej sieci telekomunikacyjnej i infrastruktury technologicznej. Jeśli projektowana platforma ma w założeniu poprawić jakość opieki na obszarach wiejskich, należy wziąć pod uwagę potencjalne ograniczenia w zakresie łączności szerokopasmowej. Jeśli aplikacja ma służyć lekarzom prowadzącym niewielkie gabinety, warto mieć na uwadze, że często borykają się oni z brakiem dostępu do łączności szerokopasmowej, co może z kolei uniemożliwić im wykorzystanie jej całego potencjału . Do tego należy opracować też szczegółowe plany na wypadek przerw w ciągłości działania usług i utraty danych, ponieważ sytuacje tego typu mogą zdarzać się tam, gdzie lokalna infrastruktura sieciowej jest kiepskiej jakości.

Innowacje w zakresie płatności zawsze stanowiły wyzwanie dla sektora mobilnej ochrony zdrowia. Największym problemem jest tu kwestia zwrotów kosztów za zarządzanie chorobami przewlekłymi i różne zakresy usług mobilnych. Aby wyjść tym wyzwaniom naprzeciw, należy opracować zaawansowane portale samoobsługowe zawierające informacje finansowe i kliniczne, obsługujące płatności mobilne i zintegrować je z aplikacją. Ponadto należy zadbać o zaawansowane mechanizmy bezpieczeństwa, ponieważ aplikacje medyczne — w tym te, które działają jako urządzenia medyczne lub gromadzą dane pacjentów — podlegają ścisłej kontroli organów regulacyjnych.

W ramach projektowania niektórych systemów “wspomagających leczenie” niezbędna jest ocena dynamiki choroby.  Rozwiązania z kategorii mobilnej ochrony zdrowia mogą wspierać różne aspekty związane z samopoczuciem, sprawnością fizyczną, świadczeniem opieki i zarządzaniem chorobami, ale tylko wtedy, gdy funkcje danego rozwiązania są dostosowane do danej przypadłości. Aplikacje tego typu sprawdzą się w pewnych przypadkach lepiej niż w innych, ale zawsze należy brać pod uwagę dynamikę konkretnej choroby, aby móc zaoferować takie rozwiązanie, które pomoże pacjentom osiągnąć lepsze wyniki, a lekarzom i innym pracownikom ochrony zdrowia — świadczyć opiekę lepszej jakości.

Słowem zakończenia

Podmioty działające w sektorach ochrony zdrowia i biotechnologii dążą do zapewnienia coraz lepszej jakości opieki pacjentom i coraz lepszych narzędzi lekarzom i innym pracownikom służby zdrowia. Oznacza to, że rozwój aplikacji z kategorii zdrowia mobilnego cyfrowych programów wsparcia nabiera coraz szybszego tempa. W artykule omówiliśmy, w jaki sposób dobrze zaprojektowane oprogramowanie medyczne może uprościć codzienne praktyki zarządzania zdrowiem — zarówno z perspektywy pracowników ochrony zdrowia, jak i pacjentów. Wspomnieliśmy też o wymiernych korzyściach zastosowania aplikacji medycznych z perspektywy organizacji.

Przyjrzeliśmy się też najważniejszym aspektom, na które powinny zwrócić uwagę organizacje z sektora opieki zdrowotnej planując uruchomienie aplikacji mHealth — w tym na konieczność przeprowadzenia różnych rodzajów dokładnych, szeroko zakrojonych badań prowadzonych wśród użytkowników docelowych. Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o korzyściach płynących z zastosowania technologii mobilnych w opiece zdrowotnej oraz z optymalizacji funkcjonowania aplikacji typu mHealth, skontaktuj się z naszymi ekspertami, aby skorzystać z bezpłatnej konsultacji.